Περιεχόμενα
Στα 15,5 δισ. ευρώ υπολογίζεται το κόστος όλων των φοροαπαλλαγών που ισχύουν στη χώρα μας.
Το Υπουργείο Οικονομικών «μέτρησε» 1.064 περιπτώσεις, από όλους τους τομείς δραστηριοτήτων, και προχώρησε στην ομαδοποίησή τους ανά κατηγορία φορολογίας και ομάδα δικαιούχων.
Τα μεγαλύτερα ποσά φοροαπαλλαγών εντοπίζονται στη φορολογία κεφαλαίου (5,5 δισ. ευρώ) και ακολουθούν ο φόρος εισοδήματος φυσικών (5,4 δισ. ευρώ) και νομικών προσώπων (1,8 δισ.) και οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (1,04 δισ. ευρώ).
Λόγω του υψηλού κόστους των φοροαπαλλαγών αναμένεται να επανεξεταστούν από μηδενική βάση.
Το θέμα (όχι τυχαία) είχε θέσει πριν από σχεδόν δυο εβδομάδες ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ενώ την περασμένη άνοιξη το οικονομικό επιτελείο είχε ξεκινήσει τις διαδικασίες καταγραφής τους, ώστε να ξεκινήσει η αναθεώρησή τους.
Η δύσκολη εξίσωση
Ωστόσο, η μέτρηση του ύψους των φορολογικών δαπανών δεν είναι εύκολη, όπως και η σύγκριση μεταξύ των χωρών, καθώς άλλες χώρες επιχειρούν να μετρήσουν την απώλεια εσόδων λόγω των φορολογικών δαπανών, ενώ άλλες, αντίθετα, αντιμετωπίζουν τις φορολογικές δαπάνες ως μέρος της δομής του φορολογικού τους συστήματος και δεν υπολογίζουν καμία απώλεια εσόδων.
Η μέθοδος που υιοθετήθηκε στον προϋπολογισμό για τον υπολογισμό του κόστους μιας φορολογικής δαπάνης μετρά την προκαλούμενη απώλεια των φορολογικών εσόδων (μέθοδος διαφυγόντων εσόδων).
Για παράδειγμα, η ψηφιοποίηση των φορολογιών μεταβίβασης κεφαλαίου (φορολογίες κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, κερδών από τυχερά παίγνια και μεταβίβασης ακινήτων) ξεκίνησε το 2017 με τη δημιουργία του ηλεκτρονικού βιβλίου μεταγραφής δηλώσεων ΦΜΑ, ενώ η ψηφιοποίηση υποβολής των δηλώσεων ξεκίνησε σταδιακά το 2021 και βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και επέκταση, ο υπολογισμός του κόστους των φορολογικών δαπανών που αφορούν τις συγκεκριμένες φορολογίες δεν δύναται να αποτυπωθεί με ακρίβεια δεδομένου ότι είτε ορισμένες διαδικασίες δεν υποστηρίζονται ακόμη μηχανογραφικά είτε, παρότι υπάρχουν δεδομένα για την απαλλασσόμενη αξία, δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί η απώλεια εσόδων. Στην πράξη, επαρκή στοιχεία για την προσδιορισμό της απώλειας εσόδων υπάρχουν μόνο από την φορολογία μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ).
Επίσης, για τον ΦΠΑ, το κόστος των απαλλαγών στο εσωτερικό της χώρας είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, καθώς οι επιχειρήσεις που απαλλάσσονται δεν υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ. Κατά συνέπεια είναι δυσχερής ο προσδιορισμός των κατωτέρω ποσοτικών στοιχείων:
- Του ύψους του ΦΠΑ που θα αναλογούσε στις εκροές (πωλήσεις) τους εάν αυτές είχαν υπαχθεί στο φόρο.
- Του ύψους του ΦΠΑ των εισροών, το οποίο λόγω της απαλλαγής δεν εκπίπτει.
Περαιτέρω ακόμα και εάν συλλέξουμε τα εν λόγω στοιχεία από τις ίδιες τις επιχειρήσεις είναι ιδιαιτέρως δύσκολο (αν όχι αδύνατο) να γνωρίζουμε:
- Το ποσοστό των εκροών (πωλήσεων) τους, το οποίο χρησιμοποιείται από τους πελάτες τους εξ’ ολοκλήρου για την πραγματοποίηση πράξεων για τις οποίες παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης.
- Το ποσοστό των εκροών (πωλήσεων) τους, το οποίο χρησιμοποιείται από τους πελάτες τους εν μέρει για την πραγματοποίηση πράξεων για τις οποίες παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης καθώς και το ποσοστό της οικείας Prorata.
- Το ποσοστό των εκροών (πωλήσεων) που αφορά τελική κατανάλωση.
Οι φοροαπαλλαγές στη χώρα μας
Σύμφωνα με την έκθεση που έχει ενσωματωθεί στον προϋπολογισμό, έχουν εντοπιστεί οι εξής φοροαπαλλαγές:
Εισοδήματα φυσικών προσώπων: Οι φοροαπαλλαγές αγγίζουν τα 5,4 δις ευρώ. Ενδεικτικά:
- 6,7 εκατ. φορολογούμενοι λαμβάνουν μείωση φόρου για εισοδήματα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και ατομική αγροτική δραστηριότητα, με το κόστος για τον προϋπολογισμό να αγγίζει τα 3,85 δισ. ευρώ.
- 2,4 εκατ. πολίτες έχουν εισοδήματα 8,08 δισ. που απαλλάσσονται από τον φόρο, όπως είναι έκτακτες αμοιβές/αποζημιώσεις/επιχορηγήσεις/οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν τόσο σε ασκούντες, όσο και σε μη ασκούντες επιχειρηματική/αγροτική δραστηριότητα, στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων γεγονότων (όπως ενδεικτικά ο κίνδυνος διασποράς του COVID-19), με το κόστος για τον προϋπολογισμό στα 1,26 δισ. ευρώ.
- 246 επαγγελματίες λαμβάνουν απαλλαγές από τέλος επιτηδεύματος και εισφορά αλληλεγγύης με το κόστος να είναι 26,87 εκατ. ευρώ.
- 605 νέοι επιτηδευματίες παίρνουν μείωση φορολογικού συντελεστή, με το κόστος να είναι 2,2 εκατ. ευρώ
- 532 έχουν απαλλαγή επιδομάτων ανεργίας ύψους 1,04 δις με κόστος στον προϋπολογισμό 11,57 εκατ. ευρώ
- 644 φορολογούμενοι κάνουν χρήση της έκπτωσης ποσού δωρεών ύψους 24,4 εκατ. ευρώ, με το κόστος στον προϋπολογισμό να αγγίζει τα 1,77 εκατ. ευρώ.
- Υπάρχουν 165 περιπτώσεις που ζητούν έκπτωση ποσού ιδιωτικής χρηματοδότησης πολιτικών κομμάτων, αιρετών αντιπροσώπων Βουλής Ελλήνων / ΕΚ κ.λπ. συνολικού ύψους 819.174, με το κόστος για τον προϋπολογισμό να είναι 28.198 ευρώ.
- 419 περιπτώσεις αφορούν την ειδική φορολόγηση ναυτικών ύψους 887 εκατ. ευρώ με το κόστος των φοροαπαλλαγών για το δημόσιο να είναι 97,9 εκατ. ευρώ.
Επιχειρήσεις: Υπάρχουν 48.248 περιπτώσεις που λαμβάνουν φοροαπαλλαγές ύψους 1,84 δισ. ευρώ.
Για παράδειγμα:
- 841 περιπτώσεις έχουν απαλλαγές για έσοδα από μερίσματα ή κέρδη από συμμετοχή σε Νομικά Πρόσωπα, με το κόστος της φορολογικής δαπάνης να είναι 592,27 εκατ. ευρώ
- 831 περιπτώσεις που κάνουν χρήση της φορολογικής δαπάνης για το μη επιστρεπτέο ποσό της επιστρεπτέας προκαταβολής σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω κορωνοϊού COVID-19, με κόστος 259,9 εκατ. ευρώ
- 41 αφορολόγητες εκπτώσεις αναπτυξιακών νόμων με κόστος 1,27 εκατ. ευρώ
Φορολογία κεφαλαίου: Υπάρχουν 4,9 εκατ. περιπτώσεις με φοροαπαλλαγές ύψους 5,5 δισ. ευρώ. Για παράδειγμα:
- 4,9 εκατ. περιπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ με απαλλαγές 76,55 εκατ. ευρώ
- 113 περιπτώσεις στον Ειδικό Φόρο επί των Ακινήτων (ΕΦΑ) με απαλλαγές 5,34 δισ. ευρώ
- 827 απαλλαγές στο φόρο μεταβίβασης ακινήτων με κόστος 88,68 εκατ. ευρώ
ΦΠΑ: Οι συνολικές απαλλαγές κοστίζουν στον προϋπολογισμό 939,1 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά:
- Υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης, 455,5 εκατ. ευρώ
- Χρηματοοικονομικές και συναφείς υπηρεσίες πλην ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εργασιών, 253,97 εκατ. ευρώ
- Μειωμένοι, κατά 30%, συντελεστές στα νησιά του Αιγαίου, 78,6 εκατ. ευρώ
- Ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εργασίες, 47,26 εκατ. ευρώ
- Απαλλαγή των πράξεων των εθνικών δικτύων ραδιοφωνίας και τηλεόρασης (εκτός εμπορικών πράξεων), 21 εκατ. ευρώ
- Απαλλαγή στο πλαίσιο διεθνών σχέσεων (διπλωματικές αποστολές, διεθνείς οργανισμοί κ.λπ.), 19,37 εκατ. ευρώ
- Απαλλαγή των υπηρεσιών των Ελληνικών Ταχυδρομείων, 14,55 εκατ. ευρώ
Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης: Οι φοροαπαλλαγές ξεπερνούν το 1,04 δις ευρώ. Ενδεικτικά,
- Αιθυλική αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά, 533,6 εκατ.
- Ενεργειακά προϊόντα, 511 εκατ. ευρώ
- Κοινές απαλλαγές, 1,74 εκατ. ευρώ
- Βιομηχανοποιημένα καπνά και ηλεκτρικά θερμαινόμενο προϊόν καπνού, 641.875 ευρώ
Τέλος ταξινόμησης οχημάτων και Φόρος κατανάλωσης προϊόντων καφέ: Οι φοροαπαλλαγές αγγίζουν τα 166 εκατ. ευρώ. Για παράδειγμα:
- Υβριδικά μηχανοκίνητα οχήματα – Υβριδικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, 133,2 εκατ. ευρώ
- Ταξί, 6,17 εκατ. ευρώ
- Γονείς με τρία τέκνα, 11 εκατ. ευρώ
- Μετοικούντες, 4,74 εκατ
- Πολύτεκνοι, 2,07 εκατ.
- Νοσοκομεία, 1,67 εκατ. ευρώ
- ΑμεΑ, 1,64 εκατ.
- Αυτοκινούμενα τροχόσπιτα, 1 εκατ. ευρώ
- Επιστροφή φόρου κατανάλωσης προϊόντων καφέ, 675.882 ευρώ
- Επιβατικά αυτοκίνητα Ιερών Μονών Αγίου Όρους, 173.222 ευρώ
- Επιστροφή τέλους ταξινόμησης οχημάτων, 22.959 ευρώ
Πόσες είναι οι φοροαπαλλαγές ανα κατηγορία
Για όσους αρέσκονται στα… ποιοτικά χαρακτηριστικά της έκθεσης που ενσωμάτωσε το Υπουργείο Οικονομικών στην Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού, ακολουθεί λίστα με τις περισσότερες φοροαπαλλαγές στη χώρα μας. Ενδεικτικά:
- 239 στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων:
- 55 σε εκπτώσεις δαπανών μικρομεσαίων επιχειρήσεων
- 22 απαλλαγές στο εισόδημα από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, ακίνητη περιουσία)
- 7 απαλλαγές – μειώσεις στο εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου
- 22 απαλλαγές – μειώσεις στο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα
- 31 απαλλαγές στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες
- 17 μειώσεις φόρου στα νοικοκυριά
- 27 απαλλαγές από τις αντικειμενικές δαπάνες – μειωμένη εφαρμογή αντικειμενικών δαπανών
- 43 δαπάνες λόγω έκτακτων αναγκών (φυσικές καταστροφές-Covid-19)
- 206 στο φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων:
- 11 υποκειμενικές απαλλαγές νομικών προσώπων
- 27 απαλλαγές στο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα
- 1 απαλλαγή στα εισοδήματα από τόκους, δικαιώματα και μερίσματα βάσει διμερών συμβάσεων για την αποφυγή διπλής φορολόγησης
- 5 μη παρακρατήσεις φόρου
- 16 μειωμένοι συντελεστές φορολογίας, μειώσεις φόρου
- 18 απαλλαγές κατά το μετασχηματισμό επιχειρήσεων
- 40 φορολογία πλοίων:
- 35 φορολογία πλοίων που νηολογήθηκαν μετά την ισχύ του ν. 27/1975
- 5 στη φορολογία πλοίων που νηολογήθηκαν μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 27/1975
- 23 στον ΕΝΦΙΑ
- 1 στον ειδικό φόρο επί των ακινήτων (ΕΦΑ)
- 17 στο φόρο κληρονομιάς
- 46 στη φορολογία δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια:
- 38 στις δωρεές
- 5 στις γονικές παροχές
- 44 στο φόρο μεταβίβασης ακινήτων
- 19 στο φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίων
- 4 στο φόρο πολυτελείας
- 75 στον ΦΠΑ
- 76 στα τέλη χαρτοσήμου
- 43 στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης
- 26 στο τέλος ταξινόμησης οχημάτων και στον φόρο κατανάλωσης προϊόντων καφέ
- 30 στα τέλη κυκλοφορίας
Διαβάστε επίσης
Πάνω από 1.000 οι φοροαπαλλαγές στην Ελλάδα – Γιατί ζήτησε την επανεξέτασή τους ο Στουρνάρας
Ο κύβος ερρίφθη… ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύεται: Αποχωρούν Αχτσιόγλου και «6+6», δημιουργείται νέα Κ.Ο.
Ο βρώμικος κόσμος των crypto: Παιδική πορνογραφία, τρομοκρατικές οργανώσεις και ξέπλυμα χρήματος