Χρυσή ευκαιρία για τους μεγάλους παίκτες της οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων να επεκτείνουν το δίκτυό τους και να διευρύνουν τα μερίδια αγοράς τους μέσω εξαγορών μικρότερων αλυσίδων αποτελεί η δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Μπορεί ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση να πιέζουν κατανάλωση και περιθώρια κέρδους όμως οι αντοχές των μικρών ιδιαίτερα σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον δοκιμάζονται ακόμη περισσότερο.
Ετσι, το «μεσαίο ράφι» της αγοράς έχει μπει στο στόχαστρο των μεγάλων που επιδιώκουν με έτοιμα καταστήματα να διευρύνουν το γεωγραφικό τους αποτύπωμα αλλά και τον τζίρο τους. Άλλωστε οι μικρής εμβέλειας τοπικές επιχειρήσεις αποτελούσαν ανέκαθεν ένα ελκυστικό «όχημα» επέκτασης των μεγαλύτερων αλυσίδων πολύ περισσότερο τώρα όπου με ορατό τον κίνδυνο να μην αντέξουν στους κλυδωνισμούς για τις μικρές επιχειρήσεις η απόφαση για πώληση «τώρα ή ποτέ» αποκτά μια διαφορετική σημασία.
Οι πιέσεις στον κλάδο από τα αυξημένα κόστη που έχει προκαλέσει η πληθωριστική και ενεργειακή κρίση έχει ήδη πυροδοτήσει έναν νέο γύρο συγκέντρωσης στον κλάδο που αναμένεται να ενταθεί φέτος. Η πίεση κυρίως στις μικρές αλυσίδες είναι μεγάλη. Από τη μία δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια απορρόφησης των ανατιμήσεων και από την άλλη η δυνατότητα παροχής μεγάλου εύρους προσφορών είναι περιορισμένη.
Επιπλέον οι χαμηλότερες αποτιμήσεις λόγω της οικονομικής συγκυρίας αποτελούν ένα ακόμη ισχυρό χαρτί για τους ισχυρούς του κλάδου.
Οι εξαγορές μικρομεσαίων επιχειρήσεων δίνουν ένα επιπλέον πλεονέκτημα εκτός από αυτό της ταχύτερης, από την οργανική, ανάπτυξης δικτύου. Τα κατάστημα που αναπτύσσουν είναι κυρίως μικρά και είναι αυτά που καταγράφουν και τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών IRI τα καταστήματα γειτονιάς κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος.
Πρόκειται για μία τάση που αναδείχθηκε στην πανδημία και επανέκαμψε λόγω ενεργειακής κρίσης και πληθωρισμού με αποτέλεσμα σήμερα να είναι στους κερδισμένους της περσινής χρονιάς, καθώς η ανάπτυξη του τζίρου φτάνει στο 10,4%. Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία τα πολύ μικρά καταστήματα έως 400 τ.μ. και τα οποία παράγουν το 13,6% του συνολικού τζίρου της αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο εμφάνισαν ανάπτυξη της τάξης του 15,7% και τον Οκτώβριο 16.6% όταν το 2021 ο ρυθμός ανάπτυξής τους ήταν στο +1,9%.
Οι εννέα συμφωνίες εξαγοράς
Το 2022, χρονιά έντονης κινητικότητας, έκλεισε με deal συνολικού ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ. Τα πρωτεία στο σπριντ των εξαγορών έχει η Μασούτης με τρία deal και ακολουθούν η Σκλαβενίτης και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός με δύο εξαγορές η καθεμία.
- Το «εναρκτήριο λάκτισμα» για το σπριντ των εξαγορών της περασμένης χρονιάς έδωσε η Δ. Μασούτης, που κρατά και τα «σκήπτρα» ως προς τον αριθμό των εξαγορών. Η βορειοελλαδίτικη εταιρεία με επικεφαλής τον Γιάννη Μασούτη έκανε το πρώτο deal της χρονιάς με την εξαγορά του 50% της συνεταιριστικής αλυσίδας ΣΥΝ.ΚΑ. Μια στρατηγική συνεργασία, που άνοιξε στη Μασούτης τη δυνατή αγορά της Κρήτης ενώ παράλληλα της έδωσε πρόσβαση σε νησιά των Κυκλάδων, του Ιονίου και των Δωδεκανήσων. Η «προίκα» του ΣΥΝ.ΚΑ στη Μασούτης είναι κοντά στα 190 εκατ. ευρώ.Στην εκπνοή του 2022 η Μασούτης προχώρησε σε άλλο ένα deal για την εξαγορά των 10 από τα 15 καταστήματα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Family ενώ είχε προηγηθεί η εξαγορά της μικρότερης αλυσίδας Αφοί Ιωάννου Δεναξά με τρία καταστήματα σε Αθήνα, Μύκονο και Σαντορίνη. Κινήσεις που αυξάνουν το γεωγραφικό της αποτύπωμα, το δίκτύο της και τον τζίρο της περίπου κατά 40 εκατ. ευρώ.
- Τον… χορό των εξαγορών το 2022 έκλεισε η Σκλαβενίτης. Με τη γνωστοποίηση της εξαγοράς των τεσσάρων από τα έξι καταστήματα της αλυσίδας Γέγος στα Μεσόγεια, ο leader της αγοράς έγραψε δύο deal στο ενεργητικό του πέρυσι επιλέγοντας να προσθέσει στο δίκτυό του καταστήματα και όχι το σύνολο αλυσίδων.Η πρώτη εξαγορά έγινε τον περασμένο Απρίλιο όπου η ταμπέλα της Σκλαβενίτης ανέβηκε στα εννέα από τα 11 καταστήματα της τοπικής αλυσίδας των Ιωαννίνων SEP Markets (SEP «Σίμος Γερ. Παπαδόπουλος Α.Ε.») ενισχύοντας την παρουσία της στον νομό με 11 πλέον καταστήματα από δύο που είχε πριν τη συμφωνία εξαγοράς. Υπολογίζεται ότι ο τζίρος από τα καταστήματα που εξαγόρασε στα Ιωάννινα είναι περίπου 15 εκατ. ευρώ και άλλο τόσο ο τζίρος των τεσσάρων καταστημάτων της Γέγος.
- Με δύο εξαγορές το 2022 η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός έβαλε πλώρη για την πεντάδα των ισχυρών του λιανεμπορίου. Η πρώτη εξαγορά της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, η οποία πήρε πρόσφατα το πράσινο φως από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, δίνει «προίκα» στην εταιρεία των αδελφών Κρητικού τζίρο περί τα 100 εκατ. ευρώ, 52 ιδιόκτητα καταστήματα και τη διαχείριση των εμπορικών σημάτων Ηλιος, Πρόοδος και Ελληνικά Μάρκετ που λειτουργούν υπό το καθεστώς του franchise, ένα δίκτυο που αριθμεί περισσότερα από 300 καταστήματα.Με τη δεύτερη εξαγορά , της αλυσίδας Μαθιουδάκης, η Κρητικός διεύρυνε το αποτύπωμά της στην Κρήτη με 17 επιπλέον καταστήματα σε Χανιά Ηράκλειο και Ρέθυμνο και τον τζίρο της κατά 20 εκατ. ευρώ.
- Με εξαγορά της μεγαλύτερης τοπικής αλυσίδας στη Χίο επέκτεινε το δίκτυό της και ο Oμιλος Market IN. Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ, με ετήσιες πωλήσεις κοντά στα 360 εκατ. ευρώ και ένα πανελλήνιο δίκτυο 236 καταστημάτων, μέσα στο καλοκαίρι ανακοίνωσε την εξαγορά του 100% των μετοχών της εταιρείας ΧΑΡΑ ΑΕ στη Χίο με εννέα καταστήματα και τζίρο κοντά στα 16 εκατ. ευρώ.
Κινητικότητα όμως υπήρξε και μεταξύ των μικρότερων αλυσίδων του κλάδου. Φεύγοντας από τη δεκάδα των μεγάλων παικτών του λιανεμπορίου τροφίμων εντός του 2022 η περιφερειακή λιανεμπορική εταιρεία Πίτσιας από την Πιερία, που βρίσκεται στο top 30 του κλάδου, εξαγόρασε τρία καταστήματα της Μαζί Markets, δύο εκ των οποίων βρίσκονται στη Βέροια και ένα στη Χαλκιδώνα στη Θεσσαλονίκη. Η εξαγορά προσέθεσε τζίρο άνω των 5 εκατ. ευρώ στην αλυσίδα Πίτσιας, η οποία το 2021 πέτυχε πωλήσεις 23 εκατ. ευρώ.
Διαβάστε επίσης
ΑΔΑΕ: Έρευνα σε όλους τους παρόχους τηλεπικοινωνιών για άρσεις του απορρήτου