Είναι ευρέως γνωστό ότι ο τρόπος ζωής επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό το προσδόκιμο της ζωής μας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, συγκεκριμένες συνήθειες, όπως η υγιεινή διατροφή, η συστηματική άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος, η κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο και η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους, μειώνουν δραστικά τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου από έμφραγμα, εγκεφαλικό ή καρκίνο.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Circulation, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 6.200 εθελοντές, ηλικίας 44-84 ετών, έδειξε ότι μία γυναίκα που υιοθετεί και τις πέντε παραπάνω συνήθειες στα 50 της χρόνια, κερδίζει 14 χρόνια ζωής.
Αντίστοιχα, ένας άνδρας 50 ετών θα κερδίσει 12,2 χρόνια, σε σύγκριση με τους συνομηλίκους του που δεν θα υιοθετήσουν καμία από αυτές.
Όμως και τα μεγαλύτερα άτομα μπορούν να ωφεληθούν σημαντικά.
«Ποτέ δεν είναι αργά για να αρχίσετε την προσπάθεια, ακόμα κι αν έχετε περάσει τα 65 σας χρόνια. Ένας χαμηλού κινδύνου τρόπος ζωής είναι σημαντικός για όλους. Και ακόμα περισσότερο για όσους ήδη έχουν διαγνωστεί με καρδιαγγειακή νόσο ή έχουν πάθει έμφραγμα. Οι ασθενείς αυτοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νέου καρδιαγγειακού επεισοδίου, επομένως έχουν πολλά να κερδίσουν από έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής», αναφέρει ο καρδιολόγος Haitham Ahmed, από τον Τομέα Προληπτικής Καρδιολογίας & Αποκατάστασης της Cleveland Clinic, στο Οχάιο.
Όπως ο ίδιος εξηγεί, εκτιμάται ότι ο σύγχρονος, ανθυγιεινός τρόπος ζωής ευθύνεται για τα 3/4 των πρόωρων θανάτων από καρδιαγγειακή νόσο και για τους μισούς από τους πρόωρους θανάτους από καρκίνο.
Από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, οι παράγοντες που υπονομεύουν περισσότερο την υγεία και την μακροζωία, είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή.
Οι πέντε καλές συνήθειες
Δεκάδες μελέτες επιβεβαιώνουν τα ευρήματα της παρούσης. Σε μία εξ αυτών μάλιστα, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 6.200 εθελοντές, ηλικίας 44-84 ετών, και δεν είχε συμπεριληφθεί η κατανάλωση αλκοόλ, διαπιστώθηκε πως η υιοθέτηση τεσσάρων από τους πέντε παράγοντες σχετίζεται με μείωση κατά 80% του κινδύνου θανάτου σε διάστημα οκτώ ετών.
Σύμφωνα με τη μελέτη της Circulation, η οποία διήρκησε τρεις δεκαετίες, οι πέντε παράγοντες για υγεία και μακροζωία αναλυτικά έχουν ως εξής:
- Υγιεινή διατροφή. Καταναλώστε άφθονα λαχανικά, όσπρια, φρούτα, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (π.χ. ελαιόλαδο, ψάρια).
- Περιορίστε στο ελάχιστο κόκκινα κρέατα, επεξεργασμένα κρεατικά (αλλαντικά), πλήρων λιπαρών γαλακτοκομικά, γλυκά και αλάτι. Αποφύγετε τα τρανς λιπαρά.
- Συστηματική άσκηση. Τα περισσότερα οφέλη παρέχουν τουλάχιστον 30 λεπτά άσκησης την ημέρα. Η άσκηση πρέπει να έχει μέτρια έως υψηλή ένταση (π.χ. περπάτημα με γρήγορο βήμα έως τζόγγινγκ).
- *Μην το αρχίσετε ποτέ το κάπνσμα. Αν καπνίζετε, σταματήστε. Το μεγαλύτερο όφελος στην υγεία και την μακροζωία αποκομίζουν όσοι δεν κάπνισαν ποτέ, ούτε υπήρξαν παθητικοί καπνιστές.
- Περιορίστε το αλκοόλ. Οι γυναίκες πρέπει να περιορίζονται σε ένα ποτό την ημέρα, οι άνδρες σε δύο ποτά ημερησίως, το μέγιστο.
- Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος. Το βάρος πρέπει να είναι εντός των φυσιολογικών ορίων, ούτε πολύ υψηλό αλλά ούτε και πολύ χαμηλό. Ιδανικά, ο δείκτης μάζας σώματος πρέπει να κυμαίνεται από 18,5 έως 24,9 (για να τον υπολογίσετε διαιρέστε το βάρος σας σε κιλά με το τετράγωνο του ύψους σας σε μέτρα.
Έστω και λίγες
Η μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν και τις πέντε παραπάνω συνήθειες αποκόμισαν το μεγαλύτερο όφελος στην υγεία και την μακροζωία.
Συγκεκριμένα, είχαν 74% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν στη διάρκεια των 34 ετών από οποιαδήποτε αιτία, 65% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο και 82% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακά αίτια.
Έτσι, στα 50 τους χρόνια οι γυναίκες μπορούσαν να αναμένουν ότι θα ζήσουν άλλα 43,1 χρόνια. Και οι άνδρες άλλα 37,6 χρόνια.
Όσοι εθελοντές, όμως, δεν ακολουθούσαν καμία καλή συνήθεια, μπορούσαν να αναμένουν ότι θα ζήσουν άλλα 29 και 25,5 χρόνια αντιστοίχως.
Από τους 123.000 ανθρώπους που συμμετείχαν στην έρευνα, μόνο το 1,3% ακολουθούσαν και τις πέντε καλές συνήθειες.
Εντούτοις, η υιοθέτηση ακόμη και μίας ή δύο καλών συνηθειών παρείχαν δοσοεξαρτώμενα οφέλη: όσο περισσότερες συνήθειες τηρούσε κανείς στην καθημερινή ζωή του, τόσο το καλύτερο.
Ο δρ Ahmed συνιστά την ένταξη των παραπάνω συνηθειών στην καθημερινότητα των ανθρώπων, τονίζοντας ότι τα οφέλη θα είναι τεράστια.