Μετά τη μικρή διόρθωση του Σεπτέμβριου, ο δείκτης οικονομικού κλίματος επέστρεψε τον Οκτώβριο στην ανοδική του πορεία και διαμορφώθηκε στις 112,4 μονάδες, όπως άλλωστε συνέβη στην Ευρωζώνη και γενικότερα την ΕΕ, όπως αναφέρει ο ΙΟΒΕ στο Μηνιαίο Δελτίο Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας “Οκτώβριος 2021”.
Η ενίσχυση προήλθε από σημαντική βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία και στο Λιανικό εμπόριο, η οποία αντιστάθμισε τη νέα εξασθένιση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, σε συνέχεια της αρνητικής τάσης της από τον Ιούνιο, αλλά και την ήπια υποχώρηση στον κλάδο των Κατασκευών. Η αυξημένη κίνηση στο λιανικό εμπόριο και η παρατεταμένη ισχυρή άνοδος του τουρισμού, είναι βασικές αιτίες αυτών των τάσεων.
Εξάλλου, η παγκόσμια οικονομία και το διεθνές εμπόριο συνεχίζουν να μεγεθύνονται με υψηλούς ρυθμούς, στηρίζοντας τη βιομηχανική παραγωγή.
Σημειώθηκε όμως νέα επιδείνωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, τάση που συνεχίζεται για πέμπτο μήνα. Αυτή η εξέλιξη που έχει πλέον συστηματικά χαρακτηριστικά αντανακλά την ανησυχία των νοικοκυριών για το πώς θα εξελιχθεί η κατάστασή τους μετά την πανδημία και καθώς τα περιθώρια για άμεσα μέτρα στήριξης αντικειμενικά εξαντλούνται.
Διεθνείς οικονομικές δυσχέρειες
Πλέον ενσωματώνεται και προβληματισμός για την άνοδο των τιμών στην ενέργεια και άλλα αγαθά, καθώς και για την εξέλιξη της πανδημίας, με νέα επιδείνωση των επιδημιολογικών δεδομένων, ενώ το ποσοστό εμβολιασμού παραμένει χαμηλό. Εφόσον συνεχιστούν αυτές οι τάσεις, είναι πιθανή μια σημαντική κλιμάκωση προσεχώς των επιπτώσεών τους, στα νοικοκυριά όπως και τις επιχειρήσεις.
Ήδη παρουσιάζονται δυσχέρειες διεθνώς στη λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων, πλήττοντας κυρίως τη βιομηχανία και χώρες με υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές.
Σε ό,τι αφορά την πανδημία, η επόμενη δυναμική της σε συνδυασμό με τα δεδομένα από τον εμβολιασμό, είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το αν θα είναι αναγκαία μέτρα που θα αποτρέψουν μια νέα έξαρση.
Μαζί με την άμβλυνση των τρεχόντων προβλημάτων, οι αποφάσεις πολιτικής και οι μεταρρυθμιστικές τομές προσεχώς μπορούν να διευκολύνουν τη μετάβαση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στις συνθήκες της νέας κανονικότητας και να προετοιμάσουν τη οικονομία για την επόμενη περίοδο.
Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, το ελαφρά αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση μεταστράφηκε και διαμορφώθηκε σε θετικά επίπεδα, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν ήπια και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν ελαφρά.
- στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή μεταβλήθηκαν αισθητά, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για την απασχόληση επιδεινώθηκαν
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύθηκαν περαιτέρω, με το ύψος των αποθεμάτων να αποκλιμακώνεται αισθητά, ενώ οι θετικές προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων βελτιώθηκαν σημαντικά.
- στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων διατηρήθηκαν υψηλά και ενισχύθηκαν ελαφρά, όπως και εκείνες για τη ζήτηση, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης ενισχύθηκαν ήπια
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύονται ελαφρά και περισσότερο οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση εντός ενός έτους, ενώ παράλληλα επιδεινώνονται οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και υποχωρεί η πρόθεση για αποταμίευση.
ΕΕ – Ευρωζώνη: Μικρή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος ενισχύθηκε στον Οκτώβριο, τόσο στην Ευρωζώνη, όσο και στην ΕΕ, και διαμορφώθηκε στις 117,6 και στις 118,6 μονάδες αντίστοιχα, από 116,6 και 117,8 μονάδες αντίστοιχα τον προηγούμενο μήνα. Η ενίσχυση του δείκτη οφείλεται στην βελτίωση των προσδοκιών στις Υπηρεσίες, στις Κατασκευές και σε ένα μικρότερο βαθμό στο Λιανικό εμπόριο.
Στην Βιομηχανία οι προσδοκίες διατηρήθηκαν ουσιαστικά αμετάβλητες (+0,3), παραμένοντας όμως στο δεύτερο υψηλότερο διαχρονικά επίπεδό τους, ενώ στις Υπηρεσίες οι προσδοκίες ενισχύθηκαν αισθητά (+2,8), λόγω της βελτίωσης όλων των παραγόντων που συνθέτουν το σχετικό δείκτη. Ο δείκτης στο Λιανικό εμπόριο ενισχύθηκε ελαφρά (+0,6) ενώ στις Κατασκευές (+1,5) τις υψηλές προσδοκίες για τα επίπεδα παραγγελιών συγκράτησαν οι αμετάβλητες προσδοκίες στην απασχόληση.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε οριακά (-0,9), με όλους σχεδόν τους παράγοντες να κινούνται ήπια πτωτικά. Όσον αφορά στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες, ο δείκτης ενισχύθηκε ελαφρά στην Ισπανία (+2,5), την Γαλλία (+2,1) και την Ιταλία(+1,8), ενώ ηπιότερη ήταν η βελτίωση στην Πολωνία (+1,5) και την Ολλανδία (+1,4), με την Γερμανία (-0,5) να κινείται οριακά πτωτικά.
Αναλυτικότερα:
- Στη Βιομηχανία, ο δείκτης προσδοκιών στην ΕΕ ενισχύθηκε ελαφρά (+0,3) και διαμορφώθηκε στις +12,4 μονάδες, ενώ στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στις +14,2 μονάδες. Οι προσδοκίες για την παραγωγή τους επόμενους τρεις μήνες εξασθένησαν ελαφρά σε αμφότερες τις ζώνες, οι προβλέψεις παραγγελιών και ζήτησης βελτιώθηκαν ήπια, ενώ τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν σε αμφότερες τις ζώνες.
- Στις Υπηρεσίες, οι δείκτες προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +18,3 μονάδες στην ΕΕ και στις +18,2 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους ενισχύθηκαν ήπια σε αμφότερες τις ζώνες, όπως και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης βελτιώθηκαν σε αμφότερες τις ζώνες αλλά ελαφρώς εντονότερα
- Στο Λιανικό Εμπόριο, οι δείκτες διαμορφώθηκαν στις +3,0 και +2,0 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα ενισχύθηκαν ήπια, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για τις πωλήσεις υποχωρούν ελαφρά, και τα αποθέματα αποκλιμακώνονται αισθητά.
- Στις Κατασκευές, οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +7,0 μονάδες στην ΕΕ και στις +8,9 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση υποχώρησαν ήπια, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για το επίπεδο εργασιών βελτιώθηκαν αισθητά σε αμφότερες τις δύο ζώνες
- Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης διαμορφώθηκε στις -6,1 και -4,8 μονάδες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους τελευταίους 12 μήνες υποχώρησαν ήπια και στις δύο ζώνες, όπως ήπια πτωτικά κινήθηκαν οι προβλέψεις για την εξέλιξή της στους επόμενους 12 μήνες. Οριακά πτωτικά κινούνται οι προβλέψεις για τη γενική κατάσταση της οικονομίας, ενώ οι προβλέψεις για αγορές τους επόμενους μήνες ήταν αμετάβλητες στην ΕΕ και εξασθενούν ήπια στην Ευρωζώνη.
-
Τέλος, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες ενισχύθηκε ήπια στην ΕΕ (+25,6 από +25,3) ενώ αντίθετα υποχώρησε οριακά στην Ευρωζώνη (+25,5 από +25,6 μον.). Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης κινήθηκαν ήπια ανοδικά, ακόμη εντονότερα εκείνες για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων, ενώ αντίθετα, μικρή εξασθένιση παρουσίασαν οι προβλέψεις για τη ζήτηση στο επόμενο τρίμηνο.