Κατά μία δεκαετία μειώνει τη μέση αναμενόμενη διάρκεια ζωής η σοβαρή παχυσαρκία. Άνθρωποι με ΔΜΣ 30–34.9 kg/m2 ζουν, κατά μέσο όρο, 2–4 χρόνια λιγότερο από εκείνους με φυσιολογικό ΔΜΣ (18.5–24.9 kg/m2), ενώ εκείνοι με ΔΜΣ άνω του 40 ζουν, κατά μέσο όρο, 10 χρόνια λιγότερο.
Για να το αντιληφθούμε καλύτερα, αυτό είναι παρόμοιο με τον αντίκτυπο του καπνίσματος, το οποίο, κατά μέσο όρο, μειώνει την αναμενόμενη διάρκεια ζωής κατά 10 χρόνια, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας (EASO).
Η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για το διαβήτη τύπου 2, για τα καρδιαγγειακά νοσήματα καθώς και για διάφορες μορφές καρκίνου, συνιστώντας έτσι την 5η κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η παχυσαρκία είναι νόσος και όχι επιλογή τρόπου ζωής.
Τα αίτιά της περιλαμβάνουν από γενετικές και ενδοκρινολογικές καταστάσεις, μέχρι περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως το άγχος, η διατροφή και οι αυξανόμενα καθιστικές μέθοδοι εργασίας.
Παρόλα αυτά, οι δράσεις των χωρών για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι εξαιρετικά ασυνεπείς. Σύμφωνα με μία έρευνα που διεξήχθη από τον EU Observer το 2016, μόνο 19 κράτη μέλη της ΕΕ δήλωσαν ότι έχουν χαράξει στρατηγικές κατά της παχυσαρκίας. Ωστόσο, ο EU Observer ανέφερε ότι μόνο 10 χώρες ήταν σε θέση να περιγράψουν μια πλήρη στρατηγική, ή τουλάχιστον κάποιες δέσμες μέτρων. Η Γερμανία, η Αυστρία και η Λετονία αναφέρθηκαν ως οι χώρες με τη διεξοδικότερη στρατηγική.
Η EASO επιδιώκει να ενθαρρύνει τα Κράτη Μέλη να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ολοκληρωμένες στρατηγικές. Ωστόσο, η θέση της EASO είναι ότι οι στρατηγικές θα είναι αποτελεσματικές μόνο εάν εμπλακούν όλοι – από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Κοινοβούλιο μέχρι τα Κράτη Μέλη, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τους τοπικούς παράγοντες. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά:
- Η παχυσαρκία πρέπει να αναγνωριστεί ευρύτερα ως χρόνια νόσος στην
Ευρώπη.
– Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται ως χρόνια νόσος που απαιτεί μακροπρόθεσμη διαχείριση από οργανισμούς υγείας όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OECD), η Αμερικανική Ιατρική Ένωση (AMA) και η Καναδική Ιατρική Ένωση (CMA).
– Ωστόσο, επί του παρόντος, η Ολλανδία και η Πορτογαλία είναι οι μόνες χώρες της ΕΕ που αναγνωρίζουν την παχυσαρκία ως ασθένεια.
- Η ΕΕ έχει ήδη αναγνωρίσει ότι η παχυσαρκία μπορεί να αποτελεί μορφή
αναπηρίας.
– Τον Δεκέμβριο του 2014, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε ότι η παχυσαρκία μπορεί να συνιστά αναπηρία όταν προκαλεί μακροπρόθεσμη βλάβη.
- Είναι ανησυχητικό που η παχυσαρκία δεν είναι ευρέως αναγνωρισμένη ως
χρόνια νόσος αφού αποτελεί την πύλη για πολλές άλλες ασθένειες,
συμπεριλαμβανομένων των περισσοτέρων Μη Μεταδιδόμενων Ασθενειών
(NCDs).
– Η παχυσαρκία παίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός αριθμού παραγόντων κινδύνου και χρόνιων νοσημάτων σε ένα άτομο, συμπεριλαμβανομένων του διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών νοσημάτων, και ορισμένων καρκίνων.
– Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία ευθύνονται για περίπου 80% των περιπτώσεων διαβήτη τύπου 2, 35% των ισχαιμικών καρδιοπαθειών και 55% της υπέρτασης μεταξύ των ενηλίκων στην Ευρωπαϊκή περιφέρεια.
– Ο κίνδυνος ανάπτυξης περισσοτέρων από μιας συννοσηροτήτων αυξάνεται σημαντικά όταν το σωματικό βάρος ανεβαίνει (ΔΜΣ πάνω από 35 kg/m2).
- Η αποτυχία αποδοχής της παχυσαρκίας ως νόσου συντελεί στο κοινωνικό
στίγμα, στη ντροπή, στο άγχος και, τελικά, στην επιδείνωση της υγείας των
ασθενών.
– Μια πολιτική υγείας που δεν αναγνωρίζει την παχυσαρκία ως νόσο επιδεινώνει ενεργά την υγεία εκατομμυρίων Ευρωπαίων και, συνεπώς, δεν εξυπηρετεί το σκοπό.
- Η διαχείριση της παχυσαρκίας είναι από τη φύση της διεπιστημονική.
– Η διαχείριση της παχυσαρκίας απαιτεί συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών υγείας με αλληλοσυμπληρούμενη εξειδίκευση, συμπεριλαμβανομένων διατροφολόγων, ψυχολόγων, εργοφυσιολόγων, και ειδικών σε πολυάριθμες σχετικές συννοσηρότητες και καταστάσεις. Η παροχή ολοκληρωμένης θεραπευτικής αγωγής σε άτομα με παχυσαρκία αποτελεί πραγματική πρόκληση για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης λόγω του ότι δεν υπάρχει ιατρική εξειδίκευση στην παχυσαρκία. Αυτό πρέπει να αναγνωριστεί ειδικά και να αντιμετωπιστεί ως μέρος των εθνικών στρατηγικών περί παχυσαρκίας.
– Ζητάμε, συνεπώς, από τα κράτη μέλη και τους Επικεφαλής των Ιατρικών Υπηρεσιών να βοηθήσουν στην προώθηση του συντονισμού της. διαχείρισης της παχυσαρκίας καθώς και της έρευνας στην Ευρώπη, προς όφελος των πολιτών, της κοινωνίας και της οικονομίας, αναφέρει η EASO.