Η αποτελεσματική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων είναι το κλειδί για να γυρίσουν οι ελληνικές τράπεζες σελίδα και να απαλλαγούν από το «φάντασμα» μιας ακόμη ανακεφαλαιοποίησης.
Ο μεγάλος όγκος των καθυστερούμενων οφειλών –σχεδόν 102 δις ευρώ- είναι το «καρφί» που κρατά καθηλωμένες τις ελληνικές τράπεζες. Μέχρι το τέλος του 2019, τα καθυστερούμενα δάνεια θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 40δις ευρώ.
Παράλληλα η συνεχιζόμενη κόντρα ανάμεσα σε ΕΚΤ και ΔΝΤ για το αν τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα χρειάζεται να υποβληθούν σε έλεγχο κεφαλαιακής επάρκειας (AQR), δημιουργεί πρόσθετες πιέσεις στις τραπεζικές μετοχές.
Τα «κόκκινα» δάνεια είναι το κλειδί, και όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, «αν επιλυθεί το θέμα των “κόκκινων” δανείων, δεν θα υπάρχει ζήτημα με τις ελληνικές τράπεζες».
Στο θέμα «κόκκινα δάνεια- ανακεφαλαιοποίηση» αναφέρθηκε και ο Έλληνας τραπεζίτης κ. Φωκίων Καραβίας, CEO της Eurobank, σημειώνοντας χαρακτηριστικά σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στους Financial Times πως: «Η λύδια λίθος για την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας είναι η δυνατότητα των τραπεζών να αντιμετωπίσουν τον όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων έγκαιρα και αποτελεσματικά. Δεν ήμασταν ποτέ σε καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Τα αναγκαία νομικά εργαλεία έχουν θεσπιστεί και οι τράπεζες προχωρούν με τις πρώτες πωλήσεις χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων».
Όπως σημειώνει ο κ. Καραβίας «η δημόσια κόντρα ανάμεσα στο ΔΝΤ και στην ΕΚΤ, για το τι θα γίνει με τις ελληνικές τράπεζες, αποδεικνύεται ήδη αντιπαραγωγική» καθώς οι τιμές των τραπεζικών μετοχών έχουν υποχωρήσει σημαντικά, ενώ μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο και η επιστροφή των καταθέσεων, που προχωράει με σταθερό ρυθμό μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ «πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως οι δημόσιες συζητήσεις για τραπεζικές ανακεφαλαιοποιήσεις μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ» αναφέρει στο άρθρο του και επισημαίνει: Όταν μιλάει κανείς δημόσια για ανακεφαλαιοποίηση αυξάνει τον ηθικό κίνδυνο.
Κάνει μάλιστα αναφορά στους λεγόμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές, που αν και μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνεια τους δεν το κάνουν, γιατί πιστεύουν ότι μπορούν να χρεοκοπήσουν και να ξεφύγουν ατιμώρητοι. «Η εξάλειψη των μεγάλων στρατηγικών χρεοκοπιών θα είναι καίριας σημασίας για την τόνωση της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών μακροπρόθεσμα» αναφέρει και τονίζει πως: Οι ελληνικές τράπεζες έχουν μια ατζέντα και έναν οδικό χάρτη. Πρέπει να μείνουν προσκολλημένες στο σχέδιο που συμφώνησαν με τον ευρωπαϊκό εποπτικό μηχανισμό για την μείωση του όγκου των NPLs και την μεγιστοποίηση της ανάκτησης δανείων.
Ο κ. Καραβίας δεν παρέλειψε επίσης να υπενθυμίσει πως και το 2015 οι ελληνικές τράπεζες υποβλήθηκαν σε αυστηρούς έλεγχους από την ΕΚΤ, κι στη συνέχεια η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με καλύτερους ρυθμούς από το σενάριο πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν αυτοί οι έλεγχοι.
Με τη φημολογία περί νέας ανακεφαλαιοποίησης να φουντώνει μέρα με τη μέρα, οι τραπεζίτες εστιάζουν στην επίτευξη των στόχων μείωσης των καθυστερούμενων οφειλών. Το δεύτερο τρίμηνο πέτυχαν τον στόχο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων περιορίζοντας τα στα 101,8δις ευρώ (ο στόχος ήταν 103,4δις ευρώ), απέτυχαν όμως στα «κόκκινα» δάνεια καθώς μειώθηκαν στα 72,8δις ευρώ, αντί του στόχου 72,4δις ευρώ.
Όπως είναι γνωστό ο SSM έχει ξεκινήσει από τον Ιούλιο τον έλεγχο δανειακών χαρτοφυλακίων στην Εθνική Τράπεζα και στην Alpha Bank, και το Νοέμβριο θα γίνει ο αντίστοιχος έλεγχος στις τράπεζες Eurobank και Πειραιώς. Τα κλιμάκια των επιθεωρητών εστιάζουν στη βιωσιμότητα των ρυθμίσεων των κόκκινων δανείων καθώς από αυτές θα κριθεί αν θα χρειαστούν επιπλέον κεφάλαια οι τράπεζες ενόψει των πανευρωπαϊκών stress test που θα διεξαχθούν την Άνοιξη του 2018.
Απάντηση στο ερώτημα αν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα ενδεχομένως επισπεύσει τις ασκήσεις αντοχής των ελληνικών τραπεζών, έδωσε και ο επικεφαλής της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι λέγοντας πως: Αυτό που σχεδιάζει να κάνει ο SSM το επόμενο έτος είναι να πραγματοποιήσει πιθανότατα ένα εμπροσθοβαρές stress test και ότι ο SSM έστειλε στο ΔΝΤ επιστολή που αφορά ακριβώς αυτή την αναμενόμενη γραμμή δράσης. Και ακόμα σημείωσε πως «Ο SSM (Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός) θα λάβει την απόφασή του με πλήρη ανεξαρτησία».