«Έχω ταξιδέψει και φωτογραφίσει στα Κασμίρ, Μπουτάν, Μιανμάρ, Ουγκάντα, Ερυθραία και Λατινική Αμερική. Αυτό που τελικά κάνει τη διαφορά είναι αυτό που σε έχει αλλάξει όταν γυρίζεις πίσω».
Και ακόμα εφτά ταξίδια στους ορθόδοξους μονοφυσιτικούς ναούς της Αιθιοπίας. Και ένα φωτογραφικό λεύκωμα με τις αδιόρατες εκείνες λεπτομέρειες υπεροχής της Μυκόνου. Οι φωτογραφίες της κυρίας Λίζυς Μανωλά, της πρώην συζύγου του εφοπλιστή Γιώργου Οικονόμου, καταπλήσσουν με την ατμόσφαιρά τους, τη συναισθηματικότητά τους, τη φόρτισή τους, την αποκάλυψη του αθέατου για τους πολλούς, την καλλιτεχνική τους υπόσταση!
Και παρ’ ότι συνηθίζεται στις κυρίες της πολύ υψηλής κοινωνίας, με λυμένα τα θέματα επιβίωσης, η φωτογραφία ως ενασχόληση και δεν είναι λίγες οι κόρες και οι σύζυγοι που κάνουν εκθέσεις με τα φωτογραφικά τους πονήματα, στην συγκεκριμένη περίσταση έχουμε να κάνουμε με μια πραγματική καλλιτέχνη.
Αλλά και με μια άλλου τύπου γυναίκα πολύ πλούσιου άνδρα που δεν εμπεριέχεται στην κατηγορία της συζύγου – τροπαίου, της άβουλης κόρης που θα παντρεύεται όποιος διαλέξει ο μπαμπάς απ’ τον κύκλο του, ή της χρυσοθήρας που κυνηγάει την καλή ευκαιρία.
«Η πιο σημαντική συμβουλή που έχω δώσει στα παιδιά μου: να είναι ευγνώμονες για ότι έχουν», έχει παραδεχτεί υπακούοντας στην εσωτερική της αρμονία, αποδεχομένη το υλικό ως μέσο μόνο την ωραιότητα και την ουσία που κρύβεται, αλλού. Ας πούμε στην εστίαση του βλέμματός της, στο αθέατο, στο λεπτομερές, στις θεότητες των μικρών πράγματων.
ΚΛΙΚ: Η Αιθιοπία, η Μύκονος, το Κασμίρ, το Μπουτάν, η Λατινική Αμερική…
Πρωτοπήγε στην Αιθιοπία το 2010. Από τότε επέστρεψε άλλες έξι φορές. Κάθε φορά πίστευε ότι ήταν η τελευταία, αλλά ο αρχαίος τόπος την καλούσε και πάλι κοντά του. Τοπάζια, οι πολύτιμοι λίθοι αυτής της παλαιάς γης, Ιστορία, βιβλικοί μύθοι, εκεί που τάχα φυλάσσεται η κιβωτός της διαθήκης. Κλικ. Φωτογραφίζει στο φως των κεριών και νομίζεις μυρίζει τη καμένη κερήθρα του.
Σκιές από καλιμάφκια και θλιμμένες, μαύρες Παναγίες που κοιτάνε όλα παράπονο τα μύχια της καρδιάς σου, διακρίνοντας στα αλήθεια τι είσαι και τι νιώθεις, όλο πίκρα. Χρηστοί, σκελετωμένοι με τα ίδια πρόσωπα με εκείνα των παιδιών που κρατούν τις εικόνες. Άγονο, γυμνό τοπίο και ράσα να περπατούν απόκοσμα στα μέρη που μόνο Άγιοι θα κατοικούσαν. Οι 70 φωτογραφίες της Λίζυς Μανωλά έγιναν έκθεση στον San Giorgio Maggiore της Βενετίας, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας και βιβλίο. Και κόβουν την ανάσα.
Συναισθηματικές φωτογραφίες όχι με ζητούμενο την τεχνική τελειότητας, αλλά το συναίσθημα, την πίστη, τον αιωρούμενο χρόνο των μονοφυσιτών Αιθιόπων, με την αίσθηση του αρχαίου και αρχέγονου.
«Έχω τραβήξει απομονωμένα εκκλησάκια σε υψίπεδα 4.000 μέτρων. Η ευλάβεια των πιστών και η φωτεινότητα των ανθρώπων του Βορρά είναι εκπληκτική. Οι τοιχογραφίες μαρτυρούν την ιστορία αιθιοπικής εκκλησίας». Και μετά και άλλες εκθέσεις και άλλες στιγμές και μια υπέροχη φωτογραφική Μύκονος.
«Πήγα για πρώτη φορά στο νησί» λέει η κυρία Μανωλά, «στο τέλος της εφηβείας μου, το 1978. Έκτοτε έχω αναπτύξει μια μοναδική σύνδεση με το μέρος αυτό. Είναι το νησί της καρδιάς μου. Εκεί έφτιαξα το σπίτι μου, εκεί μεγάλωσαν τα παιδιά μου. Έχουμε μια ξύλινη ντουλάπα και στο φύλλο της έχει χαραγματιές από το μπόι που έπαιρναν κάθε χρόνο. Τώρα πια ο γιος μου είναι τόσο ψηλός που έχει ξεπεράσει ακόμα και το έπιπλο!».
Οι φωτογραφίες έγιναν και πάλι έκδοση απ’ τον διεθνούς φήμης οίκο, Assouline που είχε εκδώσει το βιβλίο της για την ορθόδοξη πίστη στην Αιθιοπία. «Mykonos Muse». Κλικ της Μανωλά και η αφήγησή της μέσα από εικόνες για την ιστορία των τελευταίων οκτώ περίπου δεκαετιών που εκτόξευσαν το άγριο, μπλε και βραχώδες νησάκι στην παγκόσμια φήμη. Τα παιδιά της Λίζυς Μανωλά, μεγάλωσαν, η ίδια χώρισε εδώ και χρόνια με τον εφοπλιστή Γιώργο Οικονόμου και επέλεξε να ζει ταξιδεύοντας για να φωτογραφίζει. Και αφοσιώθηκε σ’ αυτό…
Η σύζυγος του εφοπλιστή που λάτρεψε την τέχνη
«Ναι, έχω υπάρξει γυναίκα του εφοπλιστή, Γιώργου Οικονόμου. Οι τίτλοι στις σχέσεις, όμως, δεν χωράνε» έχει πει, «κάναμε μια υπέροχη οικογένεια που είναι για μας με ένα ιδιαίτερο τρόπο ανάμεσά μας. Και όχι, δεν χρειάστηκε να μεσολαβήσει για να μου ανοιχτεί κάποια πόρτα».
Ήταν πάντα ιδιαίτερα κομψή με τον δικό της τρόπο, που απέφευγε τις εξεζητημένες δημιουργίες μόδας και τους οίκους υψηλής ραπτικής, επιλέγοντας πάντα κομμάτια που έμοιαζαν να ταιριάζουν φίνα με την καλλιτεχνική της προσωπικότητα.
Όμορφη, με υψηλό πολιτισμικό επίπεδο η Λίζυ Μανωλά, με την καλλιτεχνική φύση, έγινε η δεύτερη κυρία Οικονόμου και απέκτησε τη Λυδία, μια καστανή καλλονή με γελαστή κοινωνική φύση και τον Φίλιππο, που σπούδασε και αγαπά ιδιαίτερα τη Νέα Υόρκη. Μετά το διαζύγιο με τον Οικονόμου, η Λίζυ ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο και συγκέντρωσε τις φωτογραφίες που τράβηξε σ’ ένα βιβλίο με τίτλο «Certain Reality».
Στην παρουσίαση τότε, του βιβλίου βρέθηκαν και τα πέντε παιδιά του εφοπλιστή, τα τρία που έχει απ’ τον πρώτο του γάμο με την Ρίκα Βοσνιάδη και τα αδέλφια τους απ’ την Λίζυ Μανωλά. Θυμίζουμε πως για 12 χρόνια, ο εφοπλιστής διατηρούσε πολύκροτη σχέση με την εκρηκτική σκηνοθέτη Άντζελα Ισμαήλου, ενώ τα τελευταία χρόνια απέκτησε άλλο ένα παιδάκι από την σχέση του με την κατά 30 χρόνια μικρότερή του Κυβέλη Μελετοπούλου.
Η Λίζυ Μανωλά πλέον, ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στη Νέα Υόρκη. Έχει σπουδάσει «Science in Business Administration and Economics» στο Laverne University, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ έχει δίπλωμα στην Ιστορία της Τέχνης από το Αμερικανικό Κολέγιο της Αθήνας.
Κάνει εκείνη την υπέροχη και αντισυμβατική ζωή των ταξιδιών, σε περιοχές άγνωστες και απρόβλεπτες, ανακαλύπτοντας κόσμου, συνήθειες, νοοτροπίες και χάνεται απ’ τη Δύση και το αγχωτικό της προσδόκιμο ζωής. Μπορεί να είναι ο εαυτός της σε έναν κόσμο που επιβάλλει ρόλους. Γι’ αυτό και μόνο η τέχνη που ταιριάζει με τη ζωή της, την κάνει συνεπή, σοβαρή, αυτόφωτη καλλιτέχνη με σημαντική…