Είναι αδιανόητο το πόσα μικροπλαστικά καταπίνουμε χωρίς να το γνωρίζουμε από τα τρόφιμα ή πίνοντας νερό από πλαστικό μπουκάλι.
Τα περισσότερα από τα πλαστικά που παράγονται παγκοσμίως χρησιμοποιούνται για συσκευασία τροφίμων και ποτών. Κατά τη χρήση του, ωστόσο, το πλαστικό φθείρεται και σπάει σε μικρά θραύσματα που ονομάζονται μικροπλαστικά.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, παράγονται κάθε χρόνο περίπου 320 εκατ. μετρικοί τόνοι πλαστικών, εκ των οποίων το 60% για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών για τη συσκευασία τροφίμων. Αυτά τα πλαστικά περιέχουν μια σειρά από χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων σταθεροποιητών, λιπαντικών, πληρωτικών και πλαστικοποιητών.
Η έκθεση σε ορισμένες περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως η θερμότητα, κάνει το πλαστικό να σπάει σε μικρότερα κομμάτια που ονομάζονται μικροπλαστικά, τα οποία μπορούν να μεταφερθούν στα τρόφιμα.
Τα μπουκάλια νερού μίας χρήσης, τα δοχεία μεταφοράς, τα κουτιά τροφίμων και τα περιβλήματα αποθήκευσης είναι παραδείγματα κοινών συσκευασιών τροφίμων με βάση το πλαστικό που περιέχουν μικροπλαστικά.
Η θέρμανση τροφίμων σε πλαστική συσκευασία, οι μεγάλοι χρόνοι αποθήκευσης και ο τύπος πλαστικής συσκευασίας που χρησιμοποιεί ένα άτομο επηρεάζουν την ποσότητα των μικροπλαστικών και των επιβλαβών χημικών που μεταναστεύουν στα τρόφιμα.
Συνήθη μικροπλαστικά στα τρόφιμα
Μεταξύ των κοινών μικροπλαστικών που υπάρχουν στα τρόφιμα είναι τα εξής:
-
- Δισφαινόλη (BPA και BPF): Αυτός ο πλαστικοποιητής προορίζεται για την παραγωγή πολυβινυλοχλωριδίου, τη βάση του πλαστικού πολλών προϊόντων.
- Διοξίνη: Αυτό είναι υποπροϊόν ζιζανιοκτόνων και λεύκανσης χαρτιού, που μολύνει το περιβάλλον.
- Φθαλικές ενώσεις: Κάνουν τα πλαστικά πιο εύκαμπτα, διαφανή και ανθεκτικά και υπάρχουν σε πολλούς τύπους συσκευασιών τροφίμων.
- Πολυαιθυλένιο και πολυπροπυλένιο: Αυτά κάνουν τη συσκευασία ελαφριά και ανθεκτική και είναι τα συνηθέστερα πλαστικά που υπάρχουν στα τρόφιμα και το περιβάλλον.
Μικροπλαστικά που βρίσκονται σε μικρότερες ποσότητες στα τρόφιμα είναι, μεταξύ άλλων, τα BPA και BPF.
Πόσο επικίνδυνα είναι
Τα μικροπλαστικά είναι τα θραύσματα σταθεροποιητών, λιπαντικών, πληρωτικών, πλαστικοποιητών και άλλων χημικών ουσιών που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές για να δώσουν στα πλαστικά τις ιδιότητές τους, όπως η διαφάνεια, η ευελιξία και η ανθεκτικότητα. Ωστόσο, οι ειδικοί έχουν ταξινομήσει πολλές από αυτές τις χημικές ουσίες ως τοξικές και επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία.
Μερικοί από τους κινδύνους των μικροπλαστικών:
Διαταραχή των ορμονών
Οι επιστήμονες θεωρούν τουλάχιστον 15 από τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές στην παραγωγή πλαστικών συσκευασιών ότι είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες, όπως καταγράφει τις αντίστοιχες έρευνες το medicalnewstoday.com.
Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες είναι δομικά παρόμοιοι με ορισμένες ορμόνες του σώματος – όπως τα οιστρογόνα, η τεστοστερόνη και η ινσουλίνη – και μιμούνται και διαταράσσουν τις φυσικές τους λειτουργίες, οδηγώντας σε δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία και αυξάνοντας τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων του ατόμου. Συγκεκριμένα, η έρευνα έχει δείξει ότι η έκθεση σε BPA παίζει ρόλο στη γονιμότητα σε άντρες και γυναίκες, καθώς και στην ανάπτυξη του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών.
Η BPA ανταγωνίζεται τα οιστρογόνα και την τεστοστερόνη για τους υποδοχείς τους, μειώνοντας την ποσότητα αυτών των ορμονών που είναι για την αναπαραγωγική υγεία.
Αυξανόμενος κίνδυνος χρόνιας νόσου
Η έρευνα καταδεικνύει ότι η μακροχρόνια έκθεση σε μικροπλαστικά που διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτης τύπου 2 και καρδιακών παθήσεων.
Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η έκθεση σε αυτά τα μικροπλαστικά στα τρόφιμα προκαλεί τόσο μεγάλη βλάβη στην υγεία ενός ατόμου και αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων στον ίδιο βαθμό με το να ακολουθεί κάποιος μια μη ισορροπημένη διατροφή.
Βλάβη της υγείας του ανοσοποιητικού από τα μικροπλαστικά
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η αυξημένη φλεγμονή που προκαλείται από την έκθεση σε μικροπλαστικά οδηγεί σε κακή υγεία του εντέρου και, κατ’ επέκταση, σε εξασθενημένη ανοσία.
Άλλη έρευνα συσχετίζει τα προβλήματα αυτά με την ανάπτυξη καταστάσεων όπως η νόσος του Πάρκινσον.
Επιπλέον, η επιφάνεια των μικροπλαστικών μπορεί να φιλοξενεί επιβλαβή βακτήρια που θέτουν περαιτέρω σε κίνδυνο την υγεία του ανοσοποιητικού.
Ποια είναι η έκθεσή μας στα μικροπλαστικά;
Τα μικροπλαστικά είναι άφθονα στο περιβάλλον.
Έρευνες δείχνουν ότι ένας μέσος άνθρωπος στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιθανό να καταναλώνει πάνω 50.000 σωματίδια μικροπλαστικών μόνο από τρόφιμα ανά έτος.
Αυτός ο αριθμός αυξάνεται σε περίπου 90.000 σε όσους καταναλώνουν τακτικά εμφιαλωμένο νερό με βάση το πλαστικό και σε 120.000 όταν εξετάζεται η εισπνοή μικροπλαστικών από μη τροφικές πηγές.
Έρευνα που έγινε πρόσφατα εντόπισε κατά μέσο όρο 20 μικροπλαστικά ανά 10 γραμμάρια δειγμάτων κοπράνων από οκτώ συμμετέχοντες.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η ποσότητα μικροπλαστικών με τα οποία οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή και καταναλώνουν είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι περίμεναν κάποτε οι ειδικοί.