Απειλή για την ανάπτυξη των χωρών το κάπνισμα

Το κάπνισμα αποτελεί απειλή για την ανάπτυξη των χωρών και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καλεί τα κράτη να δώσουν προτεραιότητα και να επιταχύνουν τις προσπάθειες ελέγχου του καπνού, ως μέρος των εθνικών τους απαντήσεων στην  Ατζέντα για τη Αειφόρο Ανάπτυξη του 2030.

Την ίδια στιγμή, το νοσολογικό και οικονομικό φορτίο του καπνίσματος στη χώρα μας είναι σημαντικό και δυσθεώρητο και η σημασία της ανάληψης πρωτοβουλιών για τον έλεγχό του κομβική.

Όπως ανέφεραν οι ομιλητές σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποίησε η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία (ΕΠΕ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (3/05), ετησίως περίπου 6 εκατ. θάνατοι σε παγκόσμιο επίπεδο και 650.000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλονται σε νοσήματα που σχετίζονται αιτιολογικά με το κάπνισμα, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας αυτών που πεθαίνουν, κυμαίνεται μεταξύ 35 έως 69 ετών, με ένα σημαντικό ποσοστό των θανάτων να αφορά παθητικούς καπνιστές. Πιο συγκεκριμένα στη χώρα μας, το κάπνισμα αποτελεί τη βασική αιτία του 17% των θανάτων σε Έλληνες άνω των 30 ετών, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο, οι καπνιστές ανήκουν, σύμφωνα και με το αναθεωρημένο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, στις ομάδες υψηλού κινδύνου για λοιμώδη νοσήματα, όπως η γρίπη και η πνευμονιοκοκκική νόσος.

Πρόσφατα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι το άμεσο κόστος του καπνίσματος στη χώρα μας ανέρχεται στα 1,76 δισ. ευρώ (7,9% της συνολικής δαπάνης υγείας – συντηρητική εκτίμηση, πλέον ≈10%) ενώ συνολικά η οικονομική επιβάρυνση εκτιμάται στα 3,27 δισ. ευρώ (1,5 – 1,7%% του ΑΕΠ). Επιπλέον, σύμφωνα με προγενέστερα στοιχεία, το κόστος της νοσοκομειακής φροντίδας, εξαιτίας του καπνίσματος, ήταν 554 εκατ. ευρώ ετησίως, απόρροια των 199.028 εισαγωγών σε νοσοκομεία της χώρας.

«Προκειμένου να υπάρξει βελτίωση των υγειονομικών δεικτών και ελάφρυνση των δαπανών υγείας από αυτή τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση απαιτείται η εφαρμογή δραστικών μέτρων με τη στήριξη της Πολιτείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά το γεγονός ότι η διακοπή του καπνίσματος είναι η πλέον αποτελεσματική, φτηνή και βραχεία παρέμβαση για τη μείωση της θνησιμότητας σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, τα φάρμακα για τη διακοπή του καπνίσματος δεν αποζημιώνονται στην Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλα σκευάσματα που κρίνονται λιγότερα αποτελεσματικά», σημείωσε η κα. Παρασκευή Κατσαούνου, MD, PhD, Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Πρόεδρος της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος, Ελέγχου του Καπνού, Ιατρικής Εκπαίδευσης και Προαγωγής Υγείας της Ε.Π.Ε και της E.R.S.

Ο έλεγχος του καπνού έχει κατοχυρωθεί στην Ατζέντα για την Αειφόρο Ανάπτυξη και θεωρείται ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα για την επίτευξη του 3.4 στόχου της, όσον αφορά στη μείωση κατά ένα τρίτο, παγκοσμίως, των πρόωρων θανάτων από μη μεταδοτικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, των καρκίνων και των χρόνιων πνευμονικών παθήσεων, έως το 2030.

Η καμπάνια του ΠΟΥ

Με μήνυμα για την εφετινή Παγκόσμια Ημέρα το «Κάπνισμα – απειλή για την ανάπτυξη», ο ΠΟΥ  διεξάγει σχετική καμπάνια με στόχο, αφενός να καταδείξει τις απειλές που θέτει η βιομηχανία καπνού στην αειφόρο ανάπτυξη όλων των χωρών, συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της οικονομικής ευημερίας των πολιτών τους, αφετέρου να προτείνει μέτρα που πρέπει να λάβουν οι κυβερνήσεις και το κοινό για την προώθηση της υγείας και της ανάπτυξης αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια κρίση του καπνού.

Επίσης, να αναδείξει τη σημασία της υποστήριξης των κρατών μελών και των πολιτών στην μάχη εναντίον των παρεμβάσεων της καπνοβιομηχανίας στις πολιτικές διαδικασίες και να ενθαρρύνει την ευρύτερη συμμετοχή των πολιτών και των εταίρων σε εθνικές ή παγκόσμιες προσπάθειες για την ανάπτυξη και εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών και σχεδίων και την επίτευξη στόχων που δίνουν προτεραιότητα στη δράση για τον έλεγχο του καπνού.

Τέλος, ο ΠΟΥ επιδιώκει να επιδείξει  πώς μπορούν τα άτομα να συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός αειφόρου, απαλλαγμένου από τον καπνό κόσμου, είτε δεσμευόμενα να μην χρησιμοποιήσουν ποτέ  προϊόντα καπνού, είτε εγκαταλείποντας τη χρής.

Η ενίσχυση της εφαρμογής της σύμβασης-πλαισίου του ΠΟΥ για τον καπνό σε όλες τις χώρες αποτελεί έναν πρόσθετο στόχο που πρέπει να εκπληρωθεί από τις κυβερνήσεις για την ανάπτυξη εθνικών απαντήσεων αειφόρου ανάπτυξης. Να σημειωθεί ότι η σύμβαση-πλαίσιο ισχύει εδώ και 12 χρόνια και η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που υπέγραψαν.

«Η πλήρης εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Κοινοτικής Οδηγίας για τα Προϊόντα Καπνού (Tobacco Product Directive – TPD) αποτελεί βασικό πυλώνα δράσης για την επίτευξη του στόχου της μείωσης του αριθμού των καπνιστών – με ιδιαίτερη επικέντρωση στην αποθάρρυνση των εφήβων και των νέων να αρχίσουν το κάπνισμα –, μέσω της πλήρους και ορθής ενημέρωσης των ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης των προϊόντων καπνού. Αξίζει να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, μια μείωση της χρήσης των τσιγάρων κατά 2% θα μειώσει κατά 2,4 εκατ. τον αριθμό των καπνιστών στην Ευρώπη, με παράλληλη σημαντική μείωση της εμφάνισης νοσημάτων, που προκαλεί το κάπνισμα, μείωση του κόστους νοσηλειών και θεραπειών και επομένως σημαντικό όφελος από τη μείωση του κόστους υγείας που υπολογίζεται στα 506 εκατ. ευρώ», τόνισε η κα. Μίνα Γκάγκα, MD, PhD Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια της 7ης Πνευμονολογικής Κλινικής & Διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» και Προέδρος της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS) 2017-2018.