• Real Estate

    Real Estate: Αγορά πολλών ταχυτήτων στην Αθήνα-Τι ισχύει για την υπόλοιπη Ελλάδα


    Αγορά πολλών ταχυτήτων η οποία μπορεί να σταθεροποιηθεί το 2018 μόνον αν συντρέξουν ορισμένες προϋποθέσεις, είναι η κτηματαγορά, σύμφωνα με τα συμπεράσματα των τριών συνεδρίων που πραγματοποίησε το Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής (ΕΛΙΕ) σε Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και Αθήνα με θέμα την πορεία του real estate και όπως τα συνοψίζει ο Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, επιστημονικός σύμβουλος της Solum Property Solutions και επίτιμος πρόεδρος του Ινστιτούτου.

    Σύμφωνα με τον κ. Χαραλαμπόπουλο «η πορεία της αγοράς θα εξαρτηθεί κατά βάση από την πορεία της οικονομίας. Το 2018  υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει σημείο σταθεροποίησης – φρεναρίσματος στην πτώση τιμών –  αλλά δείχνει πάρα πολύ δύσκολο (κόκκινα δάνεια, κεφαλαιακοί έλεγχοι, διαδικασίες με ΕΕ και ΔΝΤ κλπ). Σε περίπτωση που δεν ρυθμιστούν αυτά τα ζητήματα, ο δρόμος θα είναι μακρύς και η σταθεροποίηση θα έρθει από το 2020 και μετά».

    Όπως επισημαίνει ειδικότερα «αν δεν αρχίσει η χώρα μας να παράγει προϊόντα που να υποκαθιστούν τις εισαγωγές και να μπορούν να εξάγονται, δύσκολα θα ανατραπεί η υφιστάμενη κατάσταση. Δε φτάνει μόνο ο τουρισμός.

    Θα πρέπει να επικρατήσει ένα κατάλληλο μείγμα πολιτικής που θα βοηθά τον Έλληνα να «επιχειρήσει», κάτι που δεν υφίσταται σήμερα εξαιτίας της υπέρμετρης επιβάρυνσης με φόρους και εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι ξένοι έχουν να διαλέξουν που να επενδύσουν, ανάμεσα σε πολλές χώρες με ευνοϊκότερο επενδυτικό καθεστώς.

    Την ίδια στιγμή πολλά ακίνητα μεταβιβάζονται υπό την πίεση επικείμενων πλειστηριασμών, διαμορφώνοντας μία αγορά βεβιασμένης ρευστοποίησης η οποία δεν έχει καμία σχέση με τις «υγιείς» μεταβιβάσεις. Χαρακτηριστικά οι αποποιήσεις κληρονομιάς το 2013 ανήλθαν σε 29.199, το 2014 σε 41.388, το 2015 σε 45.628, το 2016 σε 54.422 και για το 2017 αναμένεται να ξεπεράσουν τις 100.000». Σύμφωνα πάντα με τα συμπεράσματα από τα συνέδρια του ΕΛΙΕ:

    Στην Αττική κυρίως έχει ήδη διαμορφωθεί αγορά πολλών ταχυτήτων.

    Αυξήσεις στις αξίες διαπιστώνονται σε καταστήματα σε δρόμους με διαχρονική εμπορικότητα, σε γραφεία υψηλών προδιαγραφών με πιστοποίηση «πράσινου κτιρίου» σε διαμερίσματα και κατοικίες που ζητούνται για βραχυχρόνια μίσθωση, σε κάποια ακίνητα που πωλούνται σε ξένους, εκτός ΕΕ, με σκοπό την απόκτηση «χρυσής» visa, σε ξενοδοχεία σε προορισμούς με ζήτηση και αναμενόμενες μεγάλες πληρότητες και σε σύγχρονα κτίρια logistics.

    Μειώσεις παρατηρούνται σε περιοχές με φθίνοντα πληθυσμό, με υπερβάλλουσα προσφορά σε μεγάλα διαμερίσματα, σε μαγαζιά σε δρόμους δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, σε γραφεία που βρίσκονται σε περιοχές που κλείνουν επιχειρήσεις, καθώς και σε βιομηχανικές περιοχές που η αποβιομηχάνιση ενισχύεται.

    Επίσης και στις μισθώσεις παρατηρείται εικόνα δύο ή και περισσοτέρων ταχυτήτων:

    Έχουμε άνοδο στα ποιοτικά γραφεία στην Αθήνα (που όμως είναι λιγοστά) στα καταστήματα σε πολύ κεντρικούς εμπορικούς δρόμους, στα διαμερίσματα και εν γένει κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με διεθνή ζήτηση για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω των πλατφορμών τύπου Airbnb.

    Σταθεροποίηση και πτώση στα μισθώματα παρατηρείται στις λοιπές κατηγορίες διαμερισμάτων, στα καταστήματα σε δευτερεύοντες οδικούς άξονες, στα γραφεία παλαιού τύπου, όπως για παράδειγμα τα γραφεία σε παλιές πολυκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας που έχουν κοινόχρηστες τουαλέτες και μένουν στα αζήτητα.

    Στις περιοχές που υπάρχουν πολλά απούλητα διαμερίσματα νεόδμητα αλλά, δεκαετίας ήδη, οι τιμές εξακολουθούν να πιέζονται. Σημειώνεται ότι τόσο τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και της Eurobank Property Services κατέγραψαν ελαφρά μεσοσταθμική μείωση τιμών και κατά το 2017.

    Στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας:

    Θεσσαλονίκη: Το κέντρο της πόλης διατηρεί την αίγλη του, αποτελώντας διαχρονική αξία για κάθε εν δυνάμει αγοραστή ακινήτου που διαθέτει το σχετικό ποσό για την αγορά ενός ακινήτου.

    Δυτική Μακεδονία: Υπάρχει υποτονικότατα στην αγορά που οδηγεί σε συμπίεση τιμών κατά κανόνα.

    Κεντρική Μακεδονία: Σημειώνεται κάποια οικοδομική δραστηριότητα κατά βάση στη Χαλκιδική που συσχετίζεται με τον τουρισμό (εξοχική κατοικία, ξενοδοχεία).

    Ειδικά στη Χαλκιδική τα τελευταία χρόνια έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση τουλάχιστον πέντε μεγάλων επενδύσεων για τη λειτουργία των πολυτελών μονάδων: Sani Dunes, Ikos Οlivia, Pomegranate Wellness Spa Hotel, Mirragio Thermal Spa Resort και Eagles Villas. Σε πορεία υλοποίησης, βρίσκονται άλλες πέντε μεγάλες επενδύσεις εκ των οποίων τέσσερις στην Κασσάνδρα και μία στη Σιθωνία.

    Ανατολική Μακεδονία: Η αγορά στην περιφέρεια αυτή είναι στάσιμη.

    Θεσσαλία, Ήπειρος: Οι τιμές παραμένουν κατά κανόνα στάσιμες.

    Πελοπόννησος: Οι τιμές παραμένουν κι εδώ κατά κανόνα στάσιμες στα χαμηλά επίπεδα.

    Θράκη: Οι τιμές κατοικιών κινούνται στα ίδια επίπεδα όπως πέρυσι και η κίνηση είναι υποτονική.

    Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Ιόνια νησιά: Υπάρχει κινητικότητα στα τουριστικά νησιά με διεθνές βεληνεκές (Σαντορίνη, Μύκονος, Ρόδος κλπ) αλλά η ζήτηση γενικώς είναι περιορισμένη, ενώ υπάρχει και σημαντικό απόθεμα εξοχικών κατοικιών που είναι αδιάθετο.

    Κρήτη: Η εικόνα είναι παρόμοια και εδώ. Περιορισμένη ανοικοδόμηση, μικρή ζήτηση, τιμές στάσιμες. Υπάρχει όμως ζήτηση ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης μέχρι του σημείου στα Χανιά να μη βρίσκει κανείς εύκολα σπίτι προς ενοικίαση σε λογικές τιμές.

    Επίσης, γενικότερα στη χώρα υπάρχουν αδιάθετα πολλές χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα τα περισσότερα των οποίων χρειάζονται σταδιακή αναβάθμιση ποιότητας, όταν το επιτρέψουν τα οικονομικά των νοικοκυριών.

    Το ίδιο συμβαίνει στα γραφεία και καταστήματα στις περιοχές που έχουν κλείσει ή συρρικνωθεί χιλιάδες επιχειρήσεις. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι παρατηρείται κινητικότητα στις ενοικιάσεις καταστημάτων σε πολύ εμπορικούς δρόμους κυρίως από επιχειρήσεις εστίασης, καφέ μπαρ, φούρνους με ποικιλία προϊόντων κλπ.  Σπανίζουν τα γραφεία υψηλών προδιαγραφών και οι σύγχρονοι χώροι logistics,  λόγω και της μετακίνησης σημαντικού όγκου του εμπορίου μέσω ίντερνετ (ηλεκτρονικό εμπόριο).

    Ο τομέας του τουρισμού εμφανίζει δυναμική αλλά απαιτείται να δημιουργηθούν περισσότερα νέα ξενοδοχεία, 4 και 5 αστέρων, κάτι που παρατηρείται σε διάφορα μέρη της Ελλάδος και στην Αθήνα όπου βλέπουμε την επανέναρξη λειτουργίας κλειστών αλλά και τη μετατροπή κτιρίων γραφείων σε σύγχρονα ξενοδοχεία.

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Η Κατερίνα Μητσοτάκη μιλάει για πρώτη φορά: Το προσωπικό της στοίχημα, η Barnes και το ελληνικό real estate

     



    ΣΧΟΛΙΑ