Στα ερωτήματα, τους προβληματισμούς αλλά και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου να αποδώσει η λειτουργία της Επιτροπής (και Οργανισμού σε δεύτερο χρόνο) Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) στη χώρα μας αναφέρθηκαν οι ομιλητές κατά τη διάρκεια του συνεδρίου “The new HTA body & negotiation committee in Greece: Principles and the way forward”.
Όπως ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας, Γιώργος Γιαννόπουλος, στο τέλος της εβδομάδας αναμένεται να πραγματοποιηθεί η τελική εισήγηση προς τον υπουργό για τα άτομα που θα στελεχώσουν τη νέα επιτροπή ΗΤΑ, ενώ σύμφωνα με το Δημήτριο Κούβελα, Καθηγητή, Διευθυντή Εργαστηρίου Κλινικής Φαρμακολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Α.Π.Θ, έως το τέλος του μήνα η επιτροπή θα έχει συσταθεί.
Περιγράφοντας τη διαδικασία λειτουργίας της επιτροπής, o κ. Κούβελας, επεσήμανε την επιλογή των έντεκα τακτικών μελών με αποδεδειγμένη επιστημονική εξειδίκευση και εμπειρία σε τομείς όπως η Φαρμακολογία, η Κλινική Φαρμακολογία, η Φαρμακοεπιδημιολογία, η αξιολόγηση κλινικών μελετών ή αναλύσεων κόστους/αποτελεσματικότητας στην τεχνολογία της υγείας, η Φαρμακοοικονομία και κατάρτιση θεραπευτικών πρωτοκόλλων ή μητρώου παθήσεων, ενώ επιπλέον τόνισε ότι η επιτροπή θα διαθέτει δέκα γραμματείς, με σχετική επιστημονική εξειδίκευση ή επαγγελματική εμπειρία.
Ο Πάνος Καναβός, Αναπληρωτής Καθηγητής, Αναπληρωτής Διευθυντής, LSE Health, London School of Economics, υπογράμμισε ότι τα 11 μέλη της επιτροπής και οι 10 εμπειρογνώμονες της γραμματείας θα πρέπει να είναι πλήρους και όχι μερικής απασχόλησης, λόγω του τεράστιου όγκου του έργου που έχουν να φέρουν εις πέρας. Επέμεινε στην ανάγκη ενός «οδικού χάρτη» για την επιτροπή αξιολόγησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι λαμβάνονται υπόψη τα κατάλληλα κριτήρια, τόσο κατά την αξιολόγηση όσο και κατά την εκτίμηση. Ο κ. Καναβός εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με τη δυνατότητα μεταφοράς των στοιχείων κοστολόγησης και κόστους από το ευρωπαϊκό στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο, κάτι το οποίο, όπως σημείωσε, μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα προβληματικό για την κοστολόγηση. Αναλύοντας τη σχέση μεταξύ του οργανισμού HTA και της επιτροπής διαπραγμάτευσης, ο κ. Καναβός τόνισε ότι το αποτέλεσμα της επιτροπής HTA θα πρέπει να ενταχθεί στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του York Michael Drummond, ως «πατέρας» των οικονομικών της υγείας, στην παρουσίασή του με τίτλο “Μεταφορά και σχετικότητα δεδομένων κόστους αποτελεσματικότητας μεταξύ διαφορετικών χωρών”, τόνισε πως η κάθε χώρα ακολουθεί τα δικά της κριτήρια αξιολόγησης, διαχείρισης νοσήματος και κόστους, οπότε όταν μια θεραπεία είναι αποτελεσματική ως προς το κόστος σε μία χώρα δεν είναι κανόνας πως θα είναι και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης ή του κόσμου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η κλινική αποτελεσματικότητα μπορεί να είναι ίδια, εφόσον οι κλινικές μελέτες είχαν πληθυσμό από διάφορες φυλές του κόσμου, αλλά η διαχείριση του νοσήματος και το κόστος χρειάζεται μεγάλη προσοχή καθώς διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα, οπότε η κάθε χώρα χρειάζεται να κάνει τη δική της ανάλυση, η οποία να προσομοιάζει στο περιβάλλον και τις πρακτικές της κάθε χώρας.
Ελλάδος, Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson
«Δεν υπάρχει ένα “σωστό” μοντέλο, αλλά στοιχεία καλής πρακτικής σε διάφορα συστήματα στην Ευρώπη», τόνισε ο Μάκης Παπαταξιάρχης, Πρόεδρος PhRMA Innovation Forum (PIF), Chairman Pharma Committee Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (AMCHAM). Σύμφωνα με τον ίδιο, τα φάρμακα θα πρέπει να αποζημιώνονται σε συνάρτηση με την ουσιαστική βελτίωση των κλινικών αποτελεσμάτων των ασθενών, συγκριτικά με τη βασική θεραπεία (standard of care), ενώ υποστήριξε ότι ο HTA δεν θα πρέπει να καθορίζει την αξία κυρίαρχα με όρους κόστος ανά ποιότητα. “Αυτά τα συστήματα συνήθως χαρακτηρίζονται από περιπλοκότητα και έλλειψη διαφάνειας, αλλά και έλλειψη ασθενοκεντρικοτητας”, σημείωσε.
«Απαιτείται μια διαδικασία διαφανούς και έγκαιρης πρόσβασης, χωρίς αποκλεισμούς, η οποία ταυτόχρονα θα είναι κατανοητή από τους πολίτες. Εκτίμησε, παράλληλα, πως ένα σύστημα που θα διευκολύνει τον διάλογο μεταξύ της βιομηχανίας και του πληρωτή (δημόσιος τομέας), θα έχει και καλύτερα αποτελέσματα για τους ασθενείς. Παράλληλα, μηχανισμοί που επιτρέπουν ευέλικτες συμβατικές λύσεις και μοντέλα επιμερισμού του κινδύνου μπορούν να βοηθήσουν να αντιμετωπιστούν ανησυχίες που σχετίζονται με την τιμολόγηση και την αποζημίωση», πρόσθεσε ο πρόεδρος του PIF.
«Οφείλουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συνεργαστούμε ουσιαστικά, ώστε να βρούμε το βέλτιστο σημείο ισορροπίας στον τρόπο τιμολόγησης και αποζημίωσης των φαρμάκων, που αφενός θα επιτρέπει την πρόσβαση σε κάθε πραγματικά καινοτόμο θεραπεία που φέρνει προστιθέμενη αξία για τον ασθενή και το σύστημα φαρμακευτικής φροντίδας, αφετέρου θα αναγνωρίζει και θα στηρίζει έμπρακτα την σημαντική αναπτυξιακή συνεργασία των διεθνών και των εγχώριων εταιριών», τόνισε ο Ιωάννης Βλόντζος, Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος MerckΕλλάδος.
Ο ίδιος σημείωσε ότι όσον αφορά στις μεθόδους του συστήματος ΗΤΑ που θα επιλέξει η Ελλάδα, θα πρέπει να ταιριάζουν στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το ελληνικό σύστημα υγείας.
«Χρειαζόμαστε έναν ανεξάρτητο εθνικό φορέα με ασθενοκεντρικό χαρακτήρα που θα παρέχει διαφάνεια και αξιοπιστία και που θα διασφαλίζει την πρόωρη πρόσβαση των ασθενών στην πραγματική καινοτομία, όπως γίνεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Έναν φορέα, που θα αποτελεί εργαλείο λήψης αποφάσεων και αποτελεσματικότερης χρήσης των πόρων και θα αξιολογεί συστηματικά τις ιδιότητες, τα αποτελέσματα και τις επιπτώσεις των τεχνολογιών υγείας», σημείωσε ο κ. Βλόντζος.
Ο κ. Βασίλης Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), επεσήμανε ότι για να επιτύχει το εγχείρημα του ΗΤΑ σήμερα πρέπει να τηρηθούν αρχές, όπως η ανεξαρτησία, η διαφάνεια, η εμπιστοσύνη, η συνέπεια και η επιστημονικότητα, αλλά και κανόνες, όπως η συνοχή στη μεθοδολογία, τα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, ο ουσιαστικός διάλογος, η διαδικασία δευτεροβάθμιας κρίσης, η λογοδοσία κ.ά.
Ο κ. Πενταφράγκας έκανε ειδική αναφορά στην απώλεια της εμπιστοσύνης και πρόσθεσε ότι απαιτείται ένα σταθερό πλαίσιο και πολιτική συναίνεση για τα βήματα που θα γίνουν στο μέλλον, ώστε να μην βρεθούμε στη δυσάρεστη θέση η μια πολιτική ηγεσία να καταργεί όσα θέσπισε η προηγούμενη.
O κ. Ηλίας Γιαννόγλου, Αντιπρόεδρος Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), υποστήριξε ότι θα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια και εμπιστευτικότητα κατά τη διαδικασία συγκρότησης του Οργανισμού, χαρακτηρίζοντας ωστόσο το εγχείρημα “δύσκολο”.
«Ξεκινάμε με την Επιτροπή, με προοπτική τη δημιουργία του Οργανισμού», σημείωσε και εκτίμησε πως πρόκειται για εγχείρημα που δεν έχει προηγούμενο, διότι δεν υπήρξε ποτέ η προτεραιότητα διαπραγμάτευσης τιμών. Τόνισε, δε, πως υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να αποσαφηνιστούν και ελλείμματα που δημιουργούν δυσκολίες, όπως η απουσία feedback για την πορεία των ασθενών, μετά την ένταξη μιας θεραπείας στην αποζημίωση.
