Προς Θεού μην αφήσεις το WhatsApp να μοιραστεί τα στοιχεία σου με το Facebook!

Η ανακοίνωση του WhatsApp ότι θα ξεκινήσει να μοιράζεται προσωπικά δεδομένα των χρηστών του με το Facebook δεν ήταν τελικά όσο αθώα έδειχνε και ήδη η ανησυχία των χρηστών φαίνεται δικαιολογημένη σχετικά με την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια των δεδομένων τους.

Όταν το WhatsApp, η δημοφιλής εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, κυκλοφόρησε το 2009, φάνηκε σε πολλούς ως μια από τις πιο ενδιαφέρουσες καινοτομίες, για δύο λόγους. Πρώτον, ήταν από την αρχή πολύ όμορφα σχεδιασμένο: απλό, μινιμαλιστικό και αποτελεσματικό. Δεύτερον, ακολουθούσε ένα επιχειρηματικό μοντέλο το οποίο δεν στηριζόταν στη διαφήμιση. Αντίθετα, οι χρήστες απολάμβαναν δωρεάν την εφαρμογή για ένα έτος και στη συνέχεια πλήρωναν ένα μικρό αντίτιμο ως ετήσια συνδρομή.

Το καλύτερο; Ο συνιδρυτής του WhatsApp, Jan Koum, έδειχνε να έχει μια πολύ λογική αποστροφή προς τον καπιταλισμό της παρακολούθησης (surveillance capitalism) στον οποίο στηρίζονται τα τεράστια έσοδα της Google, του Facebook, καθώς οι εταιρείες εξάγουν τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών χωρίς να πληρώσουν, τα βελτιώνουν και τα πουλούν στους διαφημιστές. Σε blog post με τίτλο «Why We Don’t Sell Ads” τον Ιούνιο του 2012, ο Koum είχε παραθέσει την ατάκα του Tyler Durden (ο ρόλος του Brad Pitt) στο Fight Club: «Η διαφήμιση μας κάνει να κυνηγάμε αυτοκίνητα και ρούχα, να δουλεύουμε σε δουλειές που σιχαινόμαστε, ώστε να μπορούμε να αγοράζουμε αηδίες που δεν χρειαζόμαστε.»

«Όταν ξεκινήσαμε πριν τρία χρόνια να φτιάχνουμε κάτι δικό μας», έγραφε ο Koum, «δεν θέλαμε να φτιάξουμε μια εφαρμογή που να είναι γεμάτη διαφημίσεις. Θέλαμε να φτιάξουμε μια υπηρεσία που οι άνθρωποι θα ήθελαν να χρησιμοποιούν επειδή δουλεύει καλά, τους εξοικονομεί χρήματα και κάνει τη ζωή τους σε έναν βαθμό καλύτερη. Γνωρίζαμε ότι μπορούσαμε να χρεώσουμε τους χρήστες απευθείας, αν τα πετυχαίναμε όλα αυτά. Γνωρίζαμε ότι μπορούσαμε να κάνουμε αυτό που οι περισσότεροι επιδιώκουν κάθε μέρα: να αποφύγουμε τις διαφημίσεις.»

Ο Koum κράτησε την υπόσχεσή του. Το WhatsApp αναπτυσσόταν ακριβώς επειδή έκανε όσα υποσχόταν. Η ανάπτυξή του χρηματοδοτήθηκε με 58 εκατ. δολάρια από την Sequoia Capital, τη μοναδική εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου που επένδυσε στην εφαρμογή. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2013, το WhatsApp μετρούσε 200 εκατ. ενεργούς χρήστες παγκοσμίως και η εκτιμώμενη αξία του ήταν 1,5 δισ. δολάρια- όχι τεράστιο ποσό για τα δεδομένα της Silicon Valley, αλλά αρκετά καλό για μια παρέα με ένα τίμιο επιχειρησιακό μοντέλο.

Και έπειτα, το Φεβρουάριο του 2014, κάτι παράξενο συνέβη. Το WhatsApp έκανε μια προσφορά να εξαγοράσει την εταιρεία, για 19 δισ. δολάρια, και ο Koum με τους συνεργάτες του δέχτηκαν το στοίχημα. Με δεδομένο ότι το Facebook εξαρτάται από την πώληση διαφημίσεων, οι περισσότεροι αναρωτήθηκαν τι είχε γίνει με τις θαυμαστές αξίες του Koum και κατέληξαν, δυστυχώς, ότι ο καθένας έχει μια τιμή.

Για λίγο, όμως, το WhatsApp συνέχισε όπως πριν. Όχι μόνο δεν είχε διαφημίσεις, αλλά το Νοέμβριο του 2014 ανακοίνωσε την απ’ άκρο σε άκρο (end-to-end) κρυπτογράφηση για όλες τις συνομιλίες, το οποίο σήμαινε ότι κανείς, ούτε καν το Facebook, δεν θα μπορούσε να διαβάσει (και να επωφεληθεί) τα μηνύματα των χρηστών του. Έτσι ο γρίφος διατηρήθηκε: γιατί άραγε ο Mark Zuckerberg πλήρωσε ένα τόσο μεγάλο ποσό για μια υπηρεσία που δεν θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί;

Τώρα γνωρίζουμε. Στις 25 Αυγούστου το WhatsApp ανακοίνωσε ότι αλλάζει τους όρους και τις προϋποθέσεις χρήσης, καθώς και την πολιτική απορρήτου. Σε blog post που βρίθει νομικών ευφημισμών, λέει ότι πρόκειται να «μοιράζεται» με το Facebook τους τηλεφωνικούς αριθμούς των χρηστών και λεπτομέρειες σχετικά με την τελευταία σύνδεση των χρηστών στην εφαρμογή. Κάθε χρήστης καλείται να πατήσει «Συμφωνώ» σε αυτή την πρόταση, αν και φυσικά μπορούν πάντα να αντιστρέψουν αυτή τη συμφωνία, αν βρουν το σχετικό τμήμα στις ρυθμίσεις.

Δεν χρειάζεται να ειπωθεί, φυσικά, πως αυτή η δραστική αλλαγή δεν έχει καμία σχέση με τις ανάγκες των ιδιοκτητών της εταιρείας. Όχι βέβαια! Πραγματοποιείται για να εξυπηρετήσει εσένα, τον χρήστη. Ώστε οι πληροφορίες του WhatsApp λογαριασμού σου “να συμβάλλουν στη βελτίωση των διαφημίσεων στο Facebook και στη χρήση των προϊόντων”. Και για να είμαστε σίγουροι ότι καταλαβαίνεις τη σημασία της απόφασης που θα πάρεις, “Αν πατήσεις “Don’t Share”, δεν θα μπορείς να το αλλάξεις στο μέλλον”.

Έμπειροι παρατηρητές της βιομηχανίας υπολογιστών θα το δουν όπως είναι: ένα ακόμη παράδειγμα της δύναμης των προκαθορισμένων ρυθμίσεων. Στη γλώσσα του μάρκετινγκ, είναι το πώς “Ωθείς τους πελάτες σου προς καλύτερες επιλογές” – μια εφαρμογή της φιλοσοφίας που εισήγαγε ο Cass Sunstein και ο Richard Thaler στο βιβλίο τους “Nudge: Improving Decisions About Health, Wealth and Happiness”.

Είναι βέβαια αλήθεια -όπως υποστηρίζουν ο Sunstein και ο Thaler- πως οι προκαθορισμένες ρυθμίσεις μπορούν κάποιες φορές να χρησιμοποιηθούν για να εξασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι κάνουν πράγματα που είναι καλά για αυτούς, όπως η ένταξη σε ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Στη βιομηχανία των υπολογιστών, όμως, οι προκαθορισμένες ρυθμίσεις συχνά εφαρμόζονται καθαρά για το συμφέρον των επιχειρήσεων.

Αν είσαι λοιπόν χρήστης του WhatsApp, μην την πατήσεις με αυτό το αστείο: πήγαινε στα “Settings”, “Account”, “Share my account info” και πάτα “ Don’t Share”. Και κάντο τώρα, γιατί ο χρόνος περνά.

Διαβάστε ακόμη:

http://www.mononews.gr/whatsapp-kani-thavmata-sto-neo-iphone/74495

οι